İskilipli Ebussuud Efendi'nin 450. ölüm yıl dönümünde Istanbul ve İskilip'te iki ayrı program yapıldı.
Ebussuud Efendi Sempozyumu ve Anma Programına yoğun ilgi
Vefatının 450.yıl dönümünde Ebussuud Efendi'yi anma programı mezarı ve sübyan mektebininde bulunduğu Eyüp Sultan'da sabah namazından sonra Eyüp Müftüsü Basri Bektaş'ın Hatim duası akabinde Bolu AİBÜ den Prof. Dr. Şaban Karasakal'ın Ebussuud Efendi'nin hayatını anlatması ile başladı.Kanuni'nin bizzat temelini attırıp, açılışınıda Ebussuud Efendi ye yaptırdığı Süleymaniye Camii'deki Cuma sohbetinde konu günün anlamına binaen Ebussuud Efendinin devlet adamlığı, fetvaları ve yazdığı tefsir oldu. Prof.Dr. Şaban Karasakal özellikle gençleri hayran bıraktı.
Cuma çıkışında misafirlere İskilip'ten getirilen İskilip Dolması ikram edildi.
14.30'da başlayan sempozyum 2 oturum halinde yapıldı. Konusunda uzman özellikle Ebussuud çalışmış öğretim üyeleri Ebussuud Efendinin hukukçu yönü, devlet adamlığı, fetvaları, şiirleri ve Kanuni ile mektuplaşmalarına temas ettiler. Ebussuud Efendinin iyi bir lâle yetistiricisi olduğu hatta kayıtlarda 90 çeşit lâle olduğu ve Avrupaya lâlenin İstanbul dan gittiği ifade edildi.
Sempozyum sonunda hiç bilinmeyen Süleymaniye Ebussuud Köşkü özel izinle açılıp gezildikten sonra programın İstanbul kısmı son buldu.
24 Ağustos Cumartesi İskilip'te Ebussuud Efendinin 1530 yılında babası anısına yaptırdığı Şeyh Yavsi Camisindeki programa Türkiye'nin bütün illerinden gelen lisans, yüksek lisans , doktora talebeleri ve MTO gönüllüleri ile İskilipliler ilgi gösterdiler. İSİAD Başkan Vekili Fikret Kısar açılış konuşmasda Ebussuud Efendi bu güne kadar yeteri kadar tanıtılamadığından haketmediği ithamlara uğramıştır. Halbuki onun kıratında 500 yıl boyunca bölgemizden böyle bir devlet adamı yetişmemiştir. dedi ve konferans için sözü Prof Dr Şaban Karasakal'a verdi. Karasakal Ebussuud Efendinin 8 yaşında hafız olduğunu,10 yaşında İslamın temel kitaplarını ilk öğretmeni babası hünkar Şeyhi Muhiddin Yavsi den okuduğunu akabinde Tokatlı Şeyhülislam İbni Kemal'den ve önemli hocalardan ders alıp kadı olduğunu söyledi.
Karasakal devrin padişahı Muhteşem Süleymana Kanuni adının verilmesindeki en büyük rol Ebussuud Efendinindir dedi.Kanuninin talimatı ile yazdığı tefsirle zirve yapmış olup muallimi sani ve devrinin Ebu Hanifesi unvanını almıştır dedi.Karasakal Ebussuud Efendinin düzen kurucu bir Şeyhülislam olduğunu belirttikten sonra soyundan 3 Şeyhülislamın Osmanlıya hizmet ettiğini söyledi.Kanuninin mektubunda Ebussuud Efendi'ye "Sinde sindaşım, serde serdaşım, yaşta yaşdaşım, ahiret gardaşım" diye hitap etmesi İskilipliler için gurur kaynağı olmalıdır dedi.
Şeyh Yavsi Camii de Kuran tilaveti ve Camii hocalarının mevlidinden ve Çorum Müftü Vekilinin duasından sonra ikindi namazına geçildi. Namaz çıkışında araştırmacı yazar ve iletişimci Medeniyet Tasavvuru Okulu kurucusu Yusuf Kaplan dikkat çekici bir konuşma yaptı. Kaplan konuşmasında " İskilip son 100 yılın en kötü dönemini yaşıyor ve zulüm görüyor" dedi.
"Osmanlıyı yıllarca idare eden Ebussuud, Akşemseddin, Sunullah Efendi İskilip'in bağrından çıkmış ve buraların havasını solumuştur.Ebussuud Efendi geleceği kurup yönlendiren birisidir. Osmanlı ve hemşehriniz Ebussuud Efendi bu güne kadar anlaşılamamış kimliktir.Bugüne kadar Çorum ve İskilip'te bu şekilde bir toplantı yapılamaması düşündürücüdür."
Kaplan "MTO kurmamın amacıda yeniden Ebussuud, Akşemseddin, Baki, Itrileri yetiştirebilmek. 40 sene sonra bunu başaracağımızı göreceksiniz. Yoksa gençlik elden gidiyor, gençliğe hep birlikte sahip çıkmamız gerekiyor" diyen Kaplan İskilip veya Çorum'da Akşemseddin, Ebussuud adına enstitü ve hatta üniversite kurulması lazım. Avrupa'da böyle en somut örnek İngiltere dir.İskilipliler hiç bir şey yapamazsanız bir Ebussuud Vakfı kurun.
Kaplan "İskilip'e vebalı muamelesi gösteren adamların derhal deşifre edilip tasfiye edilmesi lazımdır" dedi.Kaplan ve MTO öğrencileri Ebussuud Efendinin Babası Muhiddin Yavsi, Dedesi Mustafa İmadi ve Ebussuud Efendinin annesi Ali Kuşci nin kızı Sultan Hatunun kabirlerini ziyaret ettikten sonra Akşemseddin Hazretlerinin İskilip emaneti Muslihiddin Attari İskilibi'yi ziyaret etti ve dua etti. Attarinin mezarına gidecek yolun olmamasını not etti.
İskilip Belediye Başkanı İsmail Çizikci nin Kaplan ve öğrencilerine İskilip Dolması ikramı ile program nihayetlendi.
İSİAD Başkan Vekili Fikret Kısar Ebussuud Efendinin kuzeni Şeyhülislam Sunullah Efendi ile ilgili panel için Başkan Çizikçiden teklif alındığını konu ile ilgili hazırlığa başladığını ifade etti. Kısar ,Yusuf Kaplan'la vedalaşırken Cumhurbaşkanımızla olan yakınlığınızı biliyoruz, yeni Türkiye yüzyılında İskilip'e pozitif ayrımcılık yapılmasını Kaplan'dan talep etti.
Sonuç olarak Türk tarihine mâlolmuş İskilipli din bilginlerinin en ünlüsü olan Ebussuud Efendi adına İskilip'e bir hukuk fakültesi talep etmek uzak ihtimal bile olsa makul bir taleptir.
YORUMLAR